Quang thông trong đèn LED và những lưu ý khi chọn mua

Khi mua đèn LED, nhiều người nhầm lẫn giữa công suất và độ sáng. Thực tế, độ sáng được đo bằng “quang thông” – chỉ số lumen cho biết lượng ánh sáng phát ra. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ quang thông là gì và cách chọn đèn LED hiệu quả, sáng tốt, tiết kiệm điện.

Quang thông của đèn LED là gì?

Trong ngành đo lường quang học, quang thông là đại lượng trắc quang cho biết công suất bức xạ của chùm ánh sáng phát ra từ một nguồn sáng bất kỳ.

Theo đó, hiểu theo cách đơn giản thì quang thông của đèn LED chính là lượng ánh sáng đèn LED phát ra trong 1 giây theo mọi hướng chiếu sáng.

Đơn vị đo của quang thông là gì?

Đơn vị đo của quang thông trong các hệ đơn vị SI (hệ thống đo lường quốc tế) là lumen (viết tắt là lm).

Chúng ta có công thức tính quang thông của nguồn sáng như sau: Φ_v = dQ_v/dt.

Trong đó:

• Φ_v (hoặc φ, đơn vị lm) là quang thông/công suất sáng.
• Q_v (đơn vị lm.s) là tổng năng lượng sáng của một nguồn sáng.
• dt là ký hiệu của một đơn vị diện tích mà nguồn sáng chiếu lên.

Cách để chuyển đổi từ watt sang lumen

Cách chuyển đổi quang thông tính bằng lumen (lm) thành công suất điện năng bằng oát (W).

P = Φv/η.

Trong đó:

• P (đơn vị W) là công suất bóng đèn.
• Φ_v (đơn vị lm) là quang thông/công suất sáng.
• η (đơn vị lm/W) là hiệu suất phát sáng.

Bảng tham khảo hiệu suất bóng đèn tiêu biểu

Loại bóng đèn	Hiệu suất phát sáng
Bóng đèn sợi đốt vonfram	12.5 - 17.5 lm/W
Bóng đèn halogen	16 - 24 lm/W
Đèn huỳnh quang	45 - 75 lm/W
Đèn LED	80 - 100 lm/W
Đèn halogen kim loại	75 - 100 lm/W
Đèn hơi natri cao áp	85 - 150 lm/W
Đèn hơi natri áp suất thấp	100 - 200 lm/W
Đèn hơi thủy ngân	35 - 65 lm/W

Ví dụ, một bóng đèn có quang thông 450 lumen và hiệu suất phát sáng 90 lumen, thì công suất tiêu thụ là 5W.

Chọn mua đèn LED cần chú ý quang thông như thế nào?

Quang thông cho biết tổng nguồn sáng đèn LED mà bạn muốn mua, tùy theo diện tích sử dụng mà bạn lựa chọn quang thông thế nào cho hợp lý, tránh lãng phí. Khi lắp đặt đèn LED tại các không gian rộng lớn, cần nhiều ánh sáng, bạn nên chọn các loại đèn có quang thông lớn và ngược lại.

Tùy thuộc vào diện tích, nội thất, loại đèn, thiết kế nhà có nhiều ánh sáng hay nhà khép kín, độ cao trần nhà mà cần lượng ánh sáng nhất định. Bạn có thể tham khảo bảng tính quang thông trung bình cho từng khu vực trong nhà ở bảng dưới đây.

Từ bảng thông số về lượng quang thông cần thiết cho từng khu vực có thể tính toán được số lượng đèn LED cần lắp đặt. Ví dụ, phòng bếp cần có quang thông khoảng 300 - 400lm. Quang thông của đèn LED trong nhà là 95lm do vậy bạn chỉ cần dùng 1 bóng đèn 5W là đủ sáng.

5Công thức tính số lượng bóng đèn LED

Khi đã xác định được quang thông của đèn, bạn có thể dễ dàng tính toán số lượng đèn cần thiết cho từng không gian theo công thức sau:

Số lượng đèn cần dùng = (S x E_v)/(P x Φ_v).

Trong đó:

• S (đơn vị m²) là diện tích bề mặt được chiếu sáng.
• E_v (đơn vị lux) là độ rọi.
• P (đơn vị W) là công suất bóng đèn.
• Φ_v (đơn vị lm) là quang thông/công suất sáng.

Ví dụ, một phòng có diện tích 15m² với độ rọi là 150 lux, công suất đèn 5W, quang thông của đèn là 120 lm. Nếu bạn dùng đèn led có công suất 5W sẽ cần phải dùng số đèn là: (15 x 150)/(5 x 120) ~ 4 đèn

Độ rọi tiêu chuẩn nhà ở		Độ rọi tiêu chuẩn văn phòng làm việc
Không gian chức năng	Độ rọi (lux)	Không gian chức năng	Độ rọi (lux)
Phòng khách	≥300	Văn phòng làm việc	>400
Phòng ngủ	≥100	Sảnh chờ	200
Phòng bếp	≥500	Hành lang/cầu thang	100
Hành lang/ban công	≥100	Phòng bảo vệ	200
Tầng hầm, khu để xe	≥70	Thang máy	150

Cùng công suất, vì sao quang thông khác nhau lại ảnh hưởng đến giá đèn?

Nhiều người nghĩ rằng đèn cùng công suất (ví dụ cùng 10W) thì độ sáng và chất lượng như nhau. Thực tế không phải vậy. Quang thông mới là yếu tố quyết định độ sáng, và nó phụ thuộc vào chất lượng linh kiện bên trong.

Một bóng đèn LED 10W có thể cho 800 lumen (rất sáng) hoặc chỉ 500 lumen (mờ hơn), tùy vào:

• Chip LED sử dụng loại gì
• Khả năng tản nhiệt ra sao
• Driver và mạch điều khiển có tối ưu không

Chính vì vậy, đèn LED có cùng công suất nhưng quang thông cao hơn thường sẽ có giá cao hơn, do sử dụng công nghệ và vật liệu tốt hơn. Ngược lại, loại rẻ tiền thường có quang thông thấp, độ sáng yếu, và dễ xuống cấp sau thời gian ngắn sử dụng.

Hy vọng với những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về quang thông của bóng đèn và chọn mua được sản phẩm phù hợp.